Gaat het lukken om vanaf 1 januari 2021 meteen een nieuwe politie-cao in werking te laten treden – zoals de politiebonden willen? En welke afspraken over betere arbeidsvoorwaarden zijn daarin dan te vinden? Een voorzichtige wandeling op nog dun ijs na zes weken onderhandelen.
Zoals bekend hoeven de politiebonden nooit lang na te denken over mogelijke verbeteringen van de arbeidsvoorwaarden en werkomstandigheden bij de politie. In augustus hebben de NPB, ACP, ANPV en Equipe een lijst van maar liefst dertig verbeterpunten bij de werkgever op tafel gelegd als hun inzet bij de onderhandelingen over een nieuwe politie-cao vanaf 2021.
Sinds 15 oktober overleggen de onderhandelaars van de bonden minstens één keer per week over een nieuwe cao met de onderhandelaars van de werkgever. Daarbij fungeert de inzet van de bonden als leidraad. Afgesproken is dat zowel de werkgever als de bonden gaandeweg nog extra onderwerpen op tafel kunnen leggen.
Deadline 1 januari 2021
Van begin af aan hebben de bonden erop aangedrongen dat er in december duidelijkheid zou komen over een nieuwe politie-cao vanaf 1 januari 2021. Bij het plannen van het nu lopende onderhandelingsproces is door beide partijen op die deadline ingezet.
Korte cao
Wat heeft dit alles voor praktische gevolgen? Uitgaande van de goede wil van de werkgever lijkt het meest waarschijnlijke resultaat een cao voor één jaar. Een akkoord over een handvol verbeteringen, bedoeld als een voorproefje van een meerjarige cao vanaf 1 januari 2022, met daarin meer afspraken op allerlei gebieden.
Nieuw kabinet op komst
Een korte cao zou voldoen aan het streven van de bonden naar een structurele verbetering in de waardering van het politiewerk vanaf 1 januari 2021. Tegelijkertijd zou zo’n cao tegemoet komen aan het streven van het kabinet om niet te lang over zijn graf heen te regeren. De politieke werkelijkheid is nu eenmaal dat op woensdag 17 maart volgend jaar Tweede Kamerverkiezingen plaatsvinden. Het is afwachten welk kabinet er vervolgens geformeerd wordt, welk regeerakkoord daarbij uit de bus komt en wat het nieuwe politiebeleid wordt.
Uiteraard is de keuze voor een korte cao om die reden ook voor de bonden verdedigbaar. Het zou zomaar kunnen dat er een nieuw kabinet tot stand komt dat de verbetering van de arbeidsvoorwaarden en de werkomstandigheden van de politiemedewerkers hoger in het vaandel heeft staan dan het huidige kabinet.
Loonsverhoging
Mochten de bonden en de werkgever het eens worden over de wenselijkheid van een korte cao, dan is de volgende horde: welke structurele loonsverhoging spreken we daarin af? Die verbetering is cruciaal voor de instemming waarop een nieuwe politie-cao kan rekenen – zelfs al is het maar een kortlopende. Dat is afgelopen zomer luid en duidelijk uitgesproken door de leden van de bonden.
Koopkrachtbehoud
Inmiddels is duidelijk dat het dempen van de economische en sociale gevolgen van de coronacrisis een nog veel groter beslag op de overheidsfinanciën gaat leggen dan verwacht. Daardoor is de politieke ruimte voor loonsverhogingen binnen de publieke sector ernstig onder druk komen te staan. De politiebonden zijn bereid zich op dit punt solidair te tonen en niet in de weg te staan van voldoende (lees: nog meer) overheidssteun. Dat betekent niet dat ze afzien van een loonsverhoging voor 2021, maar wel dat ze bereid zijn bij de onderhandelingen daarover koopkrachtbehoud als redelijk uitgangspunt te accepteren.
De komende weken gaat het er dus om spannen. Worden de werkgever en de bonden het eens, bijvoorbeeld over de afspraken in een korte cao vanaf 1 januari 2021? En vinden de leden de afspraken daarin dan acceptabel als opmaat naar een uitgebreidere cao vanaf 2022?
We houden jullie op de hoogte!